Felietony-wywiady

WITAM PAŃSTWA NA MOJEJ STRONIE AUTORSKIEJ

PIOTR JAROSZYŃSKI

"Sic vive cum hominibus, tamquam deus videat; sic loquere cum deo, tamquam homines audiat" Seneka

Nie ma społeczeństwa, w którym nie obowiązywałoby jakieś prawo. Bez prawa nie ma społeczeństwa, nie ma państwa, a przecież człowiek bez innych nie może ani przeżyć, ani się rozwijać. Ale są różne prawa, a prawo prawu nierówne.
 
Prawo może być dobre, a może być złe. III Rzesza była państwem prawa, państwem prawa był też Związek Sowiecki – tyle że ofiary obu totalitaryzmów szły w miliony. Również Kościół katolicki był i jest prześladowany w imię prawa, bo jakże by inaczej. Można wręcz odnieść wrażenie, że pojęcie prawa to taki magiczny wytrych, dzięki któremu władza może wszystko. Może, to prawda, ale czy jej wolno? Okazuje się, że nie. Tym bardziej że ludzkość po dramatycznych przejściach stosowania złego prawa, po idących w tysiące lub miliony ofiarach jako skutkach nadużywania władzy reflektuje się i daje temu wyraz, jak choćby Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z roku 1948, która była odpowiedzią sumienia ludzkości na barbarzyństwo II wojny światowej.
 
Bezprawie w imię prawa
 
Wielką rolę w tej walce o prawdziwe prawo i o czyste sumienie odgrywa od wieków Kościół katolicki. W pierwszych wiekach od swego powstania też był prześladowany, oczywiście w imię prawa. Jednak po upadku zachodniego Imperium Rzymskiego to właśnie Kościół przejął na siebie dziedzictwo rzymskiej kultury prawa, wybierając to, co najlepsze, i dopełniając tę kulturę Objawieniem, w którym jeszcze mocniej ukazany jest personalistyczny wymiar ludzkiej egzystencji i związane z nią niezbywalne ludzkie prawa. Kościół, szerząc Dobrą Nowinę, podnosił nawracane ludy na wyższy poziom kultury moralnej i prawniczej. W ramach inkulturacji cywilizował tych, którzy nie potrafili odkryć, że głównym podmiotem prawa nie jest państwo i związana z nim władza, ale człowiek-osoba.
 
Jednak już od renesansu, a szczególnie od oświecenia prawo w ręku polityków staje się coraz częściej narzędziem walki z Kościołem. Dwie najbardziej znane rewolucje, francuska i październikowa, miały za cel całkowite zniszczenie Kościoła, i do tego właśnie celu dopasowywano prawa. Również prawo III Rzeszy pozwalało na bezpardonową walkę z religią i jej instytucjami. Taki cel mieli też komuniści w PRL. I dziś ta walka z Kościołem trwa na wszystkich zamieszkałych kontynentach. Jej konsekwencją jest w wymiarze ludzkim narastanie niepohamowanej przemocy, ponieważ władzy, która nie uznaje wyższego od siebie prawa moralnego, nic nie jest w stanie powstrzymać. A przecież Kościół stoi na straży prawości ludzkich sumień w wymiarze powszechnym.
 
Zadanie dla katolików
 
Katolicy nie mogą być bierni, muszą zajmować stanowisko, muszą walczyć o prawa człowieka. Najpierw jednak trzeba posiadać właściwe rozeznanie mechanizmów nadużywania prawa czy stanowienia prawa, które jest tylko zalegalizowaną przemocą. Muszą też wiedzieć, jak zgodnie z prawem należy się bronić, jak bronić wartości i zasad, które są nienaruszalne.
 
I właśnie kolejne, szóste, sympozjum międzynarodowe organizowane przez Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu przy współpracy Katedry Filozofii KUL poświęcone będzie prawu: „Katolicy i prawo – szanse i zagrożenia”. Sympozjum odbędzie się w dniach 15-16 listopada w murach toruńskiej uczelni. Nasi prelegenci, znakomici specjaliści, reprezentować będą pięć kontynentów (Australia, Ameryka Południowa, Ameryka Północna, Europa, Afryka), podzielą się swoją wiedzą, ale też doświadczeniem, ponieważ niektórzy z nich pochodzą z tych obszarów, gdzie niedawno albo aktualnie toczy się ostra walka przeciwko Kościołowi, a prawo jest wykorzystywane przez polityków do tego, by w coraz większym stopniu zniewalać i pozbawiać prawa tych, którzy jako ludzie są przecież pierwszym suwerenem i pierwszym podmiotem prawa.
 
W świetle tego, co dzieje się na świecie, będziemy mogli lepiej zrozumieć, co dzieje się u nas i w Unii Europejskiej, i dlaczego prawo przybiera czasem postać karykaturalną, choć coraz groźniejszą. Dowiemy się również, jak i dlaczego musimy się bronić, dlaczego musimy zachować ludzkie oblicze prawa i dlaczego nie wolno nam sprzeniewierzyć przesłania Ewangelii. Serdecznie zapraszamy do udziału w naszym sympozjum.

prof. dr hab. Piotr Jaroszyński

Nasz Dziennik, 26-27 października 2013

Gender: globalna sieć Gender to nie sprawa lokalna takiego czy innego państwa lub nawet związku państw (Unia Europejska), bo ma ono swym zasięgiem objąć cały świat....

Półanalfabetyzm W całym świecie zachodnim dzieci objęte są obowiązkowym kształceniem, czyli muszą chodzić przynajmniej do szkoły podstawowej, a najczęściej również...

Słowo „dialog" pojawia się w bardzo wielu różnych językach, należących do różnych grup językowych (np. francuski — języki romańskie, angielski —...

Gender a rozwój człowieka Człowiek nie jest maszyną, w której można włączać i wyłączać określone funkcje lub czynności w dowolnym miejscu i o dowolnej porze. Gdy podchodzimy...

Przywracanie Norwida Cyprian Kamil Norwid uznawany jest za jednego z największych, ale zarazem najoryginalniejszych polskich poetów. Nie oznacza to jednak, że cieszy się...

Misterna konstrukcja regulacji prawnych, cynizm samego pomysłu, lekceważenie Rodziny Radia Maryja wskazują na to, że poseł Jan Filip Libicki sam...

Wiara i patriotyzm Cudowna Matka Boża Łaskawa z krzeszowskiego sanktuarium w czasie czterech dni wielkiego odpustu gościła kilkanaście tysięcy pielgrzymów. Wczoraj z...

Tworzenie się narodu Zbliża się setna rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości. Jednym z najciekawszych fenomenów związanych z wydarzeniami roku 1918 było...

Totalitarne zagrożenie Święty Jan Paweł II był niezwykle wnikliwym obserwatorem i demaskatorem zagrożeń, jakie noszą ze sobą dzisiejsza cywilizacja, jej kultura i nauka....

Homo intelligens Każdy człowiek jako człowiek myśli. Myślenie jest tak z nami nieodłącznie związane i tak istotne dla naszej natury, że weszło w skład tzw....

Gender w natarciu Znana wieloletnia promotorka gender zostanie nowym pełnomocnikiem rządu do spraw równego traktowania. Małgorzata Fuszara zastąpi na tym stanowisku...

Gender: tym gorzej dla rzeczywistości Gender jest ideologią, a ideologia wywodzi się z idealizmu. Te powiązania trzeba dostrzegać i rozumieć. Charakterystyczną cechą idealizmu jest to,...

W rocznicę niepodległości Rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów skłaniać może do wielu refleksji. Zależy, kto się zastanawia i z kim zamierza...

Przed pięćdziesięciu laty na Kresach Wschodnich przez kilka dni temperatura wynosiła minus trzydzieści stopni Celsjusza. W gospodarstwach ludzie...

Jan Paweł II wobec totalitaryzmów: dawnych i obecnych W Niedzielę Miłosierdzia Bożego byliśmy świadkami kanonizacji błogosławionego Jana XXIII oraz Jana Pawła II. W nawiązaniu do tej uroczystości w...

Nasz obraz komunizmu ukształtowany został pod wpływem bardzo wyrazistych form przemocy, takich jak: rewolucja, więzienia, łagry. Tymczasem komunizm...

W człowieku jednym z najbardziej fascynujących zjawisk jest bardzo długi okres podatności na kształcenie. W świecie przyrody wszystko dokonuje się...

Do wyników ostatnich wyborów parlamentarnych należy podchodzić ostrożnie, choć niewątpliwie mają one olbrzymie znaczenie. Przełamane zostało...

Każdy szanujący się naród z pietyzmem odnosi się do swych wielkich rodaków, którzy czy to działaniem, czy słowem w sposób istotny przyczynili się...

Z prof. dr. hab. Piotrem Jaroszyńskim, kierownikiem Katedry Filozofii Kultury Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, wykładowcą i...

Ateny – macierz cywilizacji Formowanie własnej tożsamości stanowiącej odpowiedź na pytanie: kim jestem? – to proces, który trwa lata całe, a kto wie, czy nie całe życie. W...

Cynizm, który świadczy o chorobie sumienia Z prof. Piotrem Jaroszyńskim, kierownikiem Katedry Filozofii Kultury i Sztuki KUL, rozmawia Małgorzata Pabis. Coraz częściej podnoszą się głosy, że...

Skarbem każdego kulturalnego narodu są blioteki. Księgi tam gromadzone pozwalają zarówno na prowadzenie specjalistycznych badań naukowych, jak i na...

Pułapki „luksusu” Luksus należy dziś do podstawowych kategorii wyznaczających ramy naszej cywilizacji. Chodzi o to, żeby mieć dużo i żeby wszystko to, co mamy, było...

Kultura jako najcenniejszy element narodowego dziedzictwa stanowiła zawsze i nadal stanowi duchową broń przeciwko wszelkiemu zniewoleniu i uciskowi....

Dokumenty różnych organizacji państwowych lub międzynarodowych nie należą do przyjemnych lektur, są bowiem formułowane w języku technicznym,...

Oddech PRL-u jest ciągle żywy, nie tylko w polityce, mediach czy w biznesie, ale również w nauce. O tym trzeba pamiętać, gdy zastanawiamy się nad...

Kultura w swym źródłowym znaczeniu jest wychowywaniem. Bo tak jak pielęgnujemy ziemię, aby przyniosła zdrowy plon (cultura, łac. uprawa), tak...

Gdy stoimy przed Matką Miłosierdzia i wpatrujemy się w Jej cudowną twarz, w oczy z lekko opuszczonymi powiekami, to czujemy, iż Jej wysmukłe dłonie...

Współczesna kultura została porażona subiektywizmem i relatywizmem. Ofiarą padła klasyczna triada obejmująca Prawdę, Dobro i Piękno. Prawda nie jest...